Co zrobić ze starymi akumulatorami z autobusu elektrycznego? Ekologiczny recykling czy nowe wykorzystanie? W celu zapewnienia zrównoważonego obiegu gospodarczego Daimler Buses ma do dyspozycji kilka rozwiązań.
Drugie życie akumulatorów do autobusów elektrycznych.
Wywiad z Julią Stolz, kierowniczką działu Product Management and Services, oraz z jej zespołem.
Bilans ekologiczny eCitaro w całym cyklu życia jest obecnie lepszy niż konwencjonalnego autobusu. Ślad CO2 można jednak zoptymalizować jeszcze bardziej, na przykład przez dalsze rozsądne wykorzystanie zużytych akumulatorów. Magazyn Mercedes-Benz Omnibus zapytał trzech ekspertów ds. zrównoważonego rozwoju w Daimler Buses, jak można to osiągnąć.
Technologia akumulatorów w istotny sposób wpływa na cykl życia autobusu elektrycznego. Jak Daimler Buses radzi sobie z tą kwestią w odniesieniu do zrównoważonego rozwoju?
Julia Scholze: Przejście z autobusu z silnikiem wysokoprężnym na elektryczny to coś więcej niż wymiana techniki napędowej – to przejście na zupełnie nowy system. W tym kompleksowym systemie elektromobilności eCitaro jest wprawdzie centralnym elementem, ale w Daimler Buses stawiamy na rozwiązanie całościowe. W przypadku akumulatorów oznacza to, że po ich zużyciu, czyli po zakończeniu ich pierwszego życia, są wykorzystywane ponownie.
Czy mówimy tutaj o recyklingu akumulatorów?
Sarina Bögel: Tak, ale nie w pierwszej linii. Przeanalizowaliśmy i oceniliśmy różne metody recyklingu i mamy certyfikowanych partnerów, dzięki którym już dziś możemy zagwarantować recykling zużytych akumulatorów samochodowych. Wyznaczyliśmy przy tym wysokie wymagania i ustanowiliśmy w Daimler Buses wewnętrzne standardy, które wykraczają poza wymogi prawne. Wprawdzie recykling akumulatorów jest obecnie możliwy z technologicznego punktu widzenia, jednak w całym cyklu życia nie zawsze uważa się to za najlepsze rozwiązanie. Dlatego przede wszystkim dążymy do zastosowania idei drugiego życia dla naszych akumulatorów wysokiego napięcia.
Czyli akumulatory mają w zasadzie drugie życie?
Paula Rocha Schubert: Zgadza się! W przypadku zastosowań typu drugie życie surowce i materiały związane z akumulatorem mogą być używane dłużej. Po zakończeniu zgodnej z przeznaczeniem eksploatacji autobusu elektrycznego pozostała pojemność akumulatora wynosi około 80 procent. Jest to wprawdzie zbyt mało do dalszego użytku w pojeździe, ponieważ nie jest zapewniony wymagany zasięg, jednak pojemność jest większa niż to potrzebne do wykorzystania stacjonarnego. W szczególności użyta w eCitaro technologia NMC idealnie nadaje się do takiego zastosowania typu drugie życie.
Czy są już praktyczne doświadczenia w korzystaniu z akumulatora jako stacjonarnego magazynu energii?
Paula Rocha Schubert: Stacjonarny magazyn energii umożliwia przy tym kompensację obciążeń szczytowych oraz dalszą eksploatację w przypadku awarii sieci, a także zasilanie publicznej infrastruktury ładowania. Magazyn pilotażowy ma pojemność około 500 kWh i składa się z ok. 20 zestawów akumulatorów, które wcześniej były używane podczas tysięcy kilometrów jazd próbnych w eCitaro. Stacjonarny magazyn umożliwia odzyskiwanie energii z eksploatacji tramwajowej. Tak uzyskany prąd może posłużyć do ładowania autobusów elektrycznych.
Julia Scholze: W przypadku tego zastosowania typu drugie życie jesteśmy bardzo bliscy osiągnięcia celu gospodarki o obiegu zamkniętym: Na początku autobusy elektryczne wykorzystywane są tylko w trybie liniowym, następnie zużyte akumulatory z autobusów są wykorzystywane w infrastrukturze ładowania, a na koniec autobusy elektryczne są ładowane prądem zmagazynowanym w tych akumulatorach. Taki sposób eksploatacji akumulatora w całym jego cyklu życia ma sens zarówno ze względów ekologicznych, jak i ekonomicznych.
„W przypadku zastosowania typu drugie życie dążymy do osiągnięcia celu, jakim jest gospodarka o obiegu zamkniętym.”
Jakie są jeszcze inne możliwości wykorzystania akumulatorów eCitaro w ich drugim życiu?
Paula Rocha Schubert: Stare akumulatory z eCitaro mogą być na przykład używane jako tymczasowe magazyny energii w farmach wiatrowych lub słonecznych, co chcemy wdrożyć w naszym kolejnym projekcie. W tym przypadku zastosowana zostanie nowa forma magazynu stacjonarnego. Celem jest przechwytywanie szczytowych wartości obciążenia tzw. „peak shaving” w wykorzystywaniu lub wytwarzaniu energii elektrycznej.
„Jesteśmy pionierami w tej dziedzinie.”
Czyli w przyszłości będzie w tym zakresie wiele różnych zastosowań?
Paula Rocha Schubert: Rozwój techniczny przebiega bardzo szybko i jestem pewna, że zobaczymy jeszcze wiele innych możliwości zastosowań typu drugie życie. Jesteśmy pionierami w tej dziedzinie, co oczywiście sprawia, że wszystko jest bardzo fascynujące. W przypadku elektromobilności mamy poza tym do czynienia z bardzo szybko zmieniającym się środowiskiem.
Sarina Bögel: Dlatego też w Daimler Buses nie chcemy się koncentrować wyłącznie na możliwości ponownego wykorzystania. Naszym celem jest szybkie reagowanie na zmiany na rynku i dostępność różnych technologii. Przy czym każda nowa technologia musi oczywiście zawsze koncentrować się także i na korzyściach dla klienta.
„Oczywiście każda nowa technologia musi zawsze koncentrować się także na korzyściach dla klienta.”
Jak wygląda dalszy rozkład jazdy dla Daimler Buses?
Julia Scholze Elektryfikacja obejmuje autobus elektryczny i wszystkie jego komponenty oraz cały cykl życia. Od lepszego wykorzystania odnawialnych źródeł energii elektrycznej, przez eksploatację autobusów elektrycznych, zastosowanie instalacji fotowoltaicznych w zajezdni, inteligentne zarządzanie ładowaniem i rozwiązanie drugiego życia, aż po recykling akumulatorów. Dzięki temu obiegowi autobus elektryczny stanie się prawdziwym mistrzem w dziedzinie ekologii i ekonomiczności.